علم و ثروت

در بين برخي فيزيكپيشگان رايج است كه مي گويند" اصل پوله! اگر پول باشه، آزمايشگاه راه انداختن كاري نداره!" اين طرز فكر اشتبا ه است. كسي كه چنين مي گويد قطعا ساده انگارانه به مسئله نگاه مي كند. اين اسكناس ها نيستند كه پروژه ها را راه مي اندازند. اين انسان ها هستند كه چنين مي كنند. فرض كنيد پروژه اي تعريف شود كه نياز به پانصد فيزيكپيشه متخصص در امري خاص دارد در حالي كه ما در حال حاضر تنها يك فيزيكپيشه در مملكت داريم كه او نيز تنها مختصري با موضوع آشناست. احتمال آن كه اين پروژه موفق شود بسيار اندك است.تربيت 500 فيزيكپيشه متخصص در يك زمينه بسيار خاص شوخي نيست! به خصوص اگر ما استاد آن را هم در داخل نداشته باشيم. براي آن كه 500 فيزيكپيشه خبره را جذب كنيم بايد حداقل 2000 نفر از آنها را تربيت كرده باشيم (براي آن كه عدد دقيق تر بدهم بايد مطالعه آماري دقيق تري از روي تجارب قبلي داشته باشم. تجارب قبلي هم متاسفانه چنان كه بايد مستند سازي نشده اند. مسئولين مربوطه مرتب به هم تبريك مي گويند بي آن كه معلوم باشد در واقعيت چه دستاوردي داشته اند.). عده اي از دانشجويان در ميانه كار در مي يابند كه به موضوع علاقه مند نيستند و مي خواهند رشته خود را عوض كنند. عده اي مي خواهند مهاجرت كنند و در آزمايشگاه هاي ديگر مشغول به كار شوند. عده اي توان آن را ندارند كه مباحث پيچيده لازم را دنبال كنند. اگر بخواهيم سطح كيفيت را حفظ كنيم نبايد روي دسته اخير حساب كنيم. شايد بگوييد از دانشجويان تعهد مي گيريم كه حتما بر روي اين پروژه كار كند.
فيزيكپيشه "ماشين" نيست! انسان است! كار تحقيقي، آن هم از نوع فيزيك ، "فكر" انسان را مي طلبد. فكر را با گرفتن تعهد و ضرب و زور و شاخ و شانه كشيدن نمي توان محدود كرد. البته با اين روش ها مي توان عده اي را نگه داشت اما اين عده نه تنها خود آن چنان كه بايد كار نخواهند كرد بلكه ديگران را هم كه كار مي كردند دلسرد خواهد نمود. واقعا در پروژه هاي قبلي و در ابعاد كوچك تر تا چه اندازه موفق بوده ايم كه اكنون چنين بلند پروازي مي كنيم. آيا نتايج تجارب قبلي را مستندسازي كرده ايم و از اشتباهات قبلي آموخته ايم كه اكنون طلب پروژه اي بزرگتر و پرهزينه تر مي كنيم.