۱۳۸۷ مهر ۲, سه‌شنبه

Finding NEMO






شايد شنيده باشيد كه به علت نشت هليوم پروژه ال-اچ-سي براي دو ماه به تعويق افتاده است. اين گونه اتفاقات در آزمايش هاي فيزيك كه هر كدام در نوع خود آخرين تكنولوژي هاي روز را به كارمي گيرند زياد اتفاق مي افتد. نكته در اينجاست كه تيم آزمايشگاهي (شامل فيزيكپيشگان و مهندسان و تكنيسين ها) مشكل را تحليل مي كنند چاره اي مي انديشند و اين تجربه را مدون مي كنند و در اختيار نسل بعد آزمايش ها قرار مي دهند. به اين ترتيب است كه تكنولوژي در آزمايش هاي فيزيك به وجود مي آيد مي بالد و به تدريج راه خود را به سوي صنعت و آن گاه زندگي روزمره پيدا مي كند. هدف فيزيكپيشه از ساختن اين آزمايشگاه ها پيشرفت تكنولوژي نيست. تكنولوژي از نظر فيزيكپيشه محصول فرعي و ثانوي است. اما سياست گذاراني كه از اين پروژه ها حمايت مالي مي كنند در واقع در پي همين محصولات ثانويه هستند. تجربه و تحليل داده ها در پنجاه سال گذشته نشان از آن دارد كه ارزش مادي اين محصول ثانويه به قدر ي زياد است كه به سرمايه گذاري مي ارزد.




از نقص هايي از آن نوع كه در ال-اچ-سي پديدآمده نبايد ترسيد. بايد از آن درس گرفت. اگر بشر از اين گونه اتفاقات مي ترسيد به آنچه كه از پدرانش به او رسيده بود بسنده مي كرد و به اين درجه از پيشرفت تكنولوژيكي نمي رسيد.




ماجراي اخير ال-اچ-سي مرا به ياد پروژهDUMANDمي اندازد. اين پروژه از سال 76 ميلادي تا 95 ميلادي (نوزده سال ) فعال بود. بنا بود پروژه در اعماق اقيانوس آرام در سواحل هاوايي انجام گيرد ودرباره نوترينوهاي پر انرژي اطلاعات كسب كند. اما متاسفانه به علت اتصال كوتاه هايي كه صورت گرفت پروژه نتوانست به هدف خود دست يابد و تعطيل شد. البته اين به معناي از دست رفتن همه زحمات نبود. هم اكنون سه پروژه مشابه (البته در ابعادي بسيار بزرگتر) در درياي مديترانه در حال راه اندازي است. اين پروژه ها به طور وسيع از تجربيات Dumandو همچنين نرم افزار هايي كه براي DUMAND طراحي شده بهره مي گيرند.


نام يكي از اين پروژه ها NEMOاست علامت غير رسمي آن هم در بين فيزيكپيشگان همين جناب است كه عكسش را ملاحظه مي كنيد! عكس ديگر شكل شماتيك پروژه است.

۸ نظر:

siavash گفت...

سلام
ادم اگه فدای علم بشه تازه اونم فیزیک واقعا ارزششو داره حتی اگه همه ی زمین نابود بشه

منجوق گفت...

سياوش جان

من كوچك تر از آنم كه بخواهم نصيحتي كنم اما از بزرگان شنيده ام كه گويند كه بايد تعادل را نگه داشت و به همه نيازها به طور متناسب رسيد تا در آينده پشيمان نشد:

رهرو آن نيست كه گه تند و گه خسته رود

رهرو آن است كه آهسته و پيوسته رود

Mosafer گفت...

این مطلب ( سرما خوردگی کوچک ال اچ سی ) من را به یاد جمله كنستانتين ستيولكوفسكى انداخت که : زمين گهواره بشر است ولى هيچ گاه انسان در گهواره نمى ماند
فلسفه علم هم به ما نشان می دهد که به جلو راندن مرز های علم و شناخت ناشناخته ها جدای رسیدن از مسایل دنیوی و مادیات در ذات بشر بوده است و خواهد بود اینکه چرا هیچ سیری پذیری برای بشر در داشتن علم و فن وجود ندارد همیشه هم با باز کردن دری از درهای اسرار هستی هزاران هزار سر دیگر روشن می شود گویی فراکتالی است بی انتها هرچه جلو تر میرویم نسبت دانایی هایمان به اسرار رو به صفر میل میکند هرچند نسبت به نادانی گذشته امان کمی جلو تر رفته ایم
اگر همین ترس را بشر نخستین کنار نگذاشته بود شاید به احتمال قریب به یقین هنوز در غار ها بود ( رجوع به فیلم 2001 یک ادیسه فضایی استنلی کوبریک هم بد نیست در شناخت این پدیده فلسفی یعنی گذار همیشگی انسان از ناشناخته به شناخته ها )
همه این درس ها و تجربیات روزی راهگشای ما در ترک گهواره امان خواهد شد
****
خانم دکتر شاید این کتاب تو حوزه کاریتون بدردتون بخوره البته فکر میکنم قبلا خونده باشیدن
Carlo Giunti, Chung W. Kim “Fundamentals of Neutrino Physics and Astrophysics"
Oxford University Press, USA | 2007-05-17 | ISBN:0198508719 | PDF | 720 pages | 6,1 Mb
دانلود:

http://w15.easy-share.com/1699828252.html

منجوق گفت...

مسافر عزيز
ممنون از معرفي كتاب.
اتفاقا من اصل كتاب را دارم.

منجوق گفت...

يكي از همكاران متن خبر نشت هليوم و اظهارات director
سرن و ديگر صاحبنظران را با ايميل برايمان فرستاده. در زير آن را مي آورم و خواندن آن را توصيه مي كنم. خوب است ما نحوه و اتيكت اين گونه اظهارات را بياموزيم:

Press-release

LHC re-start scheduled for 2009

Geneva, 23 September 2008. Investigations at CERN following a large
helium leak into sector 3-4 of the Large Hadron Collider (LHC) tunnel
have indicated that the most likely cause of the incident was a faulty
electrical connection between two of the accelerator's magnets. Before
a full understanding of the incident can be established, however, the
sector has to be brought to room temperature and the magnets involved
opened up for inspection. This will take three to four weeks. Full
details of this investigation will be made available once it is
complete.

"Coming immediately after the very successful start of LHC operation
on 10 September, this is undoubtedly a psychological blow," said CERN
Director General Robert Aymar. "Nevertheless, the success of the LHC's
first operation with beam is testimony to years of painstaking
preparation and the skill of the teams involved in building and
running CERN's accelerator complex. I have no doubt that we will
overcome this setback with same degree of rigour and application."

The time necessary for the investigation and repairs precludes a
restart before CERN's obligatory winter maintenance period, bringing
the date for restart of the accelerator complex to early spring 2009.
LHC beams will then follow.

Particle accelerators such as the LHC are unique machines, built at
the cutting edge of technology. Each is its own prototype, and
teething troubles at the start-up phase are therefore always possible.

"The LHC is a very complex instrument, huge in scale and pushing
technological limits in many areas," said Peter Limon, who was
responsible for commissioning the world's first large-scale
superconducting accelerator, the Tevatron at Fermilab in the USA.
"Events occur from time to time that temporarily stop operations, for
shorter or longer periods, especially during the early phases."

CERN has received similar words of support from several laboratories,
including Germany's DESY, home of the HERA superconducting particle
accelerator, which ran from 1992 to 2007.

"We at DESY have been following the commissioning of the LHC with
great excitement and have been very impressed with the success of the
first day," said Albrecht Wagner, DESY Director. "I am confident that
our colleagues at CERN will solve the problem speedily and we will
continue to support them as much as we can."

Mosafer گفت...

حدس می زدم( شرمندگی زیاد از من شد)

من فکر میکنم شما اخرین بولتن ها و پیپر های منتشر شده رو از دست نمیدید چه برسه به کتاب های منتشر شده تو زمینه کاریتون ...

معلوم نیست شما ریاضی دان هستین یا فیزیکدان !!! ...خیلی کارتون سنگین و پیچیده است ( بی تعارف)

Mosafer گفت...

راستی اینکه فرمودین کارهایتان در حد نوبل نیست !!! بایستی خدمتتون عرض کنم که خانم دکتر فرزان به شدت با این حرف شما مخالفم چرا؟( هرچند می دونم این حرف رو از خشوع زیاد و خاکی بودنتون زدین – شکی در این نیست)
خود شما و بعضی دیگر از همرتبه های شما هیچ چیزی کمتر از دیگر دانشمندان ندارید ( شاید در زمینه تجهیزات و امکانات و بودجه بسیار بسیار فاصله زیادی وجود داشته باشد ) ولی در نبوغ و هوشمندی برتری هایی هم به وضوح وجود دارد ( نمونه بارز و زنده اش خود شما ) ولی با این وجود فکر میکنم در طول تاریخ اعطای جایزه نوبل ( و یا دیگر جوایز از این دست حتی در دیگر رشته های علوم ) خیلی ها لیاقت گرفتنش را داشتند و خیلی ها هم نه و البته خیلی پارتی بازی ها هم صورت گرفته است
خوب باید دانست که لابی دانشگاه ها انستیتو ها و اساتید معروف بین المللی کم بی تاثیر نیست تو زمینه معرفی افراد و البته همچنین فضای حاکم سیاسی کشورها بر روی پیشرفت دانشمندان قطعا یک دانشمند ایرانی که در داخل ایران فعالیت میکند اگر هم یک کار به مراتب بزرگی نسبت به دیگر افراد در سایر نقاط عالم به جهت نبوغ و خلاقیت انجام بدهد به خاطر همین فضای حاکم شاید به اون حقی که در جامعه علمی جهانی باید به اون برسد هرگز نخواهد رسید من فکر میکنم کم فیزیکدانانی در ایران نبوده اند که مثلا چیزی کمتر از پرفسور عبدالسلام یا دیگر هم دوره ای های خود بوده اند
حالا همین دانشمند ایرانی در دیگر مراکز معتبر مشغول باشد یا اصلا تغییر ملیت بدهد آنی نمی شود که پله های ترقی را با پله برقی طی میکند ! اما شاید به دید خیلی افراد نیاید که شما و بسیاری از دیگر هم کیشانتان بسیار از خود گذشتگی کرده اید که آن امکانات و شرایط بسیار عالی پیشرفت را رها کرده اید و در داخل ...
باید قدر افرادی مثل شما را بیشتر بدانند که نمی دانند ...
جدای از این حرف ها فکر میکنم گاهی جرقه ای در ذهن میزند و جهانی آشکار می شود بدرستی یادم نیست اما فکر میکنم که شما هم جریان آن ریاضیدان دانشگاه ام ای تی را شنیده اید که از پنجره دفترش به آب رودخانه ای که از داخل دانشگاه می گذشت خیره شده بود و در آن حال به کشفی نایل شد از بی نظمی توامان با نظم کلی رود و الخ ... که جایزه ای هم نصیبش شد ( به علت آلزایمر شدید از به یاد آوری اسم فرد مورد نظر و اصل داستان معذورم ( خلاصه مطلب اینکه فرمول ها و نظریه ها همگی در دور بر شما هستند فقط کافی است کشفشان کنید که این کار هم از شما بر می آید
امیدوارم ( و مطمئنم) اولین ایرانی باشید که به این رتبه نایل می شوید البته خود این رتبه ها و جوایز هم غایت کار یک دانشمند نیستند حتی فکر میکنم ارزش کار یک محقق هم به انتشار مقالات و کتاب ها و گرفتن جوایز ریز و درشت هم نیست
رسالتش چیز دیگری است که خود شما بهتر از ما می دانید ...
اما از انجایی که آرزو بر جوانان عیب نیست امیدوارم تا قبل از دهه پنجم زندگی پر ثمر و مهیج و علمی اتان این جایزه را برای ایران و خود کسب کنید که مطمئنم کسب خواهید کرد شکی وجود ندارد
امیدوارم روزی در منجوق خبرش را بگذارید

الهی آمین

منجوق گفت...

دو رويكرد در كار تحقيقي پديده شناسانه وجود دارد: 1)مدل سازي 2) بررسي اثر مدل هاي مختلف در آزمايش گاه ها و بررسي امكان رد يا تاييد آن ها در آزمايش هاي موجود يا در دست ساخت.
هر دوي اين رويكردها ارزشمند هستند و مانند دوبازو ي اصلي در پيشبرد كاروان علم به هم كمك مي كنند. هر دو با هم بايد حضور داشته باشند.


جايزه نوبل (وقتي به يك نظريه پرداز اعطا مي شود) معمولا به كارهاي نوع اول تعلق مي گيرد.

من در زمينه مدل سازي اندكي كار كرده ام اما علاقه اصلي ام همان بررسي اثرات مدل هاي موجود است. درباره تفاوت بين اين دو رويكرد علت علاقه من به دومي و لوازم هر دوي اين رويكرد ها و.. بعدا مفصل صحبت خواهم كرد.