برای سال جدید می خواهم خط مشی منجوق را اندکی تغییر دهم. اگر به خاطر داشته باشید من وبلاگ نویسی را سه سال پیش در هموردا آغاز کردم. در هموردا قصد داشتم بیشتر یادداشت هایم علمی باشند. اما پس از مدتی دریافتم که وبلاگستان فارسی و همچنین جامعه فیزیک در داخل هنوز آمادگی پذیرش آن چه که من در ذهن داشتم ترویج کنم ندارد. برای همین به این محل کوچ کردم. وقتی مرداد ماه دو سال پیش اولین یادداشتم را در وبلاگ جدید نوشتم قصد نداشتم وبلاگ منجوق، وبلاگ تخصصی فیزیک باشد. قصدم بیشتر مبارزه با خمودی و نا امیدی ای بود که در دور و بر خود و بین جوان تر مشاهده می کردم. در این مدت مطالب متعددی در این وبلاگ منتشر کرده ام . اکنون شرایط دور وبر من عوض شده است. دیگر آن جو خمودی در دایره ارتباطات من کمرنگ شده. به گمانم حال بسیار بیشتراز قبل جماعت وبلاگ خوان می پذیرد که زنی به سن و سال من از علم و فرهنگ علمی بگوید. یادداشت های بی وقفه من در وبلاگ در طول بیش از سه سال گذشته در این تغییر نگرش بی تاثیر نبوده اند. در سال جدید مطالب علمی بیشتری در وبلاگ منجوق منتشرخواهم کرد.
البته لازم می دانم بر چند نکته تاکید کنم: (1) وبلاگ محلی نیست که شخص در آن فیزیک یاد بگیرد. فیزیک را باید سر کلاس و با خواندن کتاب های مدون و در آزمایشگاه ها ی آموزشی پس از حل هزاران مسئله و تمرین یاد گرفت. باید سال ها به قول قدیمی تر ها دود چراغ خورد تا فیزیک را به طور پایه ای یاد گرفت. راه میانبری وجود ندارد! برای همین قول نمی دهم که به همه سئوال های مطرح شده پاسخ دهم. علت دو چیز است: یکی آن که وقت زیادی از من می گیرد. دوم آن که تجربه به من نشان داده که این کار نه تنها سودمند نیست بلکه می تواند زیان آور باشد. برخی دانش آموزان چند اصطلاح فیزیک در سطح تحقیقات را یاد می گیرند و به این توهم دچار می شوند که دانشمندانی در سطح ویتن یا دست کم نیما ارکانی شده اند. دیگر حال و حوصله آن که تمرین های فیزیک مدرسه را حل کنند ندارند. از معلمان خود حرف شنوی نمی کنند وآخر سر همه زحمات معلمان و دلسوزان را به هدر می دهندو خود نیز ضربه می بینند. درست است که دانشمندان درجه یک دنیا به هنگام دانش آموزی شخصی بوده اند شبیه همین دوستان. اما آنان که امروز دانشمندان درجه یک شده اند، برای رسیدن به این مرحله سال ها وقت صرف کرده اند و مراحل را پله به پله گذرانده اند. هیچ کجا با ماست مالی جهش نکرده اند.(2) قصد ندارم وارد مسایل جامعه دانشگاهی ایران شوم. خوشبختانه وبلاگ های زیادی هستند که به این امر مهم می پردازند. (3) قصد ندارم نقش ژورنالیست علمی را بازی کنم. بنا نیست من اینجا هر اتفاقی راکه در فیزیک انرژی های بالا می افتد پوشش دهم. بنا به سلیقه خودم اگر خبر متناسب با اهداف وبلاگ باشد و من وقت داشته باشم به موضوع خواهم پرداخت.
در اینجا من از زاویه ای به ترویج فیزیک -و به خصوص فیزیک ذرات بنیادی - می پردازم که به گمان من نیاز جامعه وبلاگ خوان ایران است، اما این نیاز از کانال های دیگر پاسخ داده نمی شود. در یادداشت بعدی ام در مورد این نیاز و روش من برای پاسخ گویی خواهم نوشت. تا یادداشت بعدی لطفا شما نظر خود را در مورد این که چه انتظاری از وبلاگ منجوق دارید منعکس کنید. می خواهم بدانم بیشتر دوست دارید چه مطالبی پوشش داده شود.
همان طوری که گفتم می خواهم صرف نظر از افت و خیزها ی جامعه در سال آتی خط مشی واحدی را دنبال کنم و در راه ترویج نگرش علمی قدم بردارم (چیزی که قویا اعتقاد یکی از نیاز های جامعه است ولو این که مبرم ترین نیاز آن نیست. در هر حال نیازی است که منجوق می تواند بخشی از آن را پاسخگو باشد.)
گاهی وبلاگ های تخصصی فیزیک در دنیا برای کمک مالی به دانش آموزانی که استعداد فیزیکدان شدن دارند فراخوان می دهند. خط مشی بنیاد کودک به این کار نزدیک است. به یاد داشته باشید که بنیاد کودک چتر حمایتی خود را بر سر کودکان با استعداد و درسخوان می گستراند. بنا براین تبلیغ برای بنیاد کودک از خط مشی یک وبلاگ تخصصی فیزیک زیاد دور نیست.
سعی می کنم یادداشت های من در سال آینده در راستای این دو هدف باشد. تلاش می کنم اتفاقاتی که در طول سال می افتند مرا دچار جو زدگی نکنند! برخی دوستان قول داده بودند که مطالب تخصصی در مورد حفظ محیط زیست به من فرستند. اگر لطف کنند و یادداشت های خود را آماده کنند با کمال میل منتشر خواهم کرد تا همگی استفاده ببریم. جز در این سه مورد قصد ندارم مطلبی در سال آینده در منجوق منتشر کنم.
۱۵ نظر:
فکر کنم دو کار خیلی خوب هم می تونید بکنید.
1. تشویق دیگر فیزیکدان های اطرافتان به وبلاگ نویسی
به نظر من اگر چند تا وبلاگ نویس فیزیکیست واقعی بیان توی وبلاگستان فارسی ، واقعا میتونن نقش مفیدی داشته باشند. اقتصاددان های ایرانی اینکار رو کردند و نتیجه جالبی هم گرفتند.
2. تغییر ظاهر وبلاگ
به نظر اگر بدین یک نفر که بلده ، ظاهر وبلاگتون رو حرفه ای بکنه خیلی خوب میشه. هرچند محتوا خیلی مهمه اما ظاهر هم اهمیت کمی نداره.
درست می گویید ظاهر وبلاگ خیلی مهمه. این فرمت اجازه تایپ فرمول را نمی دهد. باید راه تایپ فرمول را یاد بگیرم.
همان طوری که گفتم من وبلاگ نویسی را با وبلاگ گروهی هموردا آغاز کردم. دوستان در آن وبلاگ همچنان یادداشت می نویسند.
نوشتن فرمول توی اینترنت خیلی سخته. من قبلا خیلی دنبال اینکار بودم. اما نتیجه خوبی نگرفتم.
بهتر پیشنهادم این سایت میتونه باشه :
http://www.codecogs.com/components/equationeditor/equationeditor.php
خروجی تصویری میده. بهترین و کم دردسر ترین راه ممکنه.
ممنون
من نوشته‌های منجوق را، تا آنجا که فرصت می‌کرده‌ام، با علاقه می‌خوانده‌ام. نمی‌دانم ذرات بنیادی تا چه حد با فردیت فردی منجوق یگانگی یافته است. اما دوست دارم رویدادهای روزانه در باره ذرات بنیادی را از زبان منجوق بخوانم. چون خیال می‌کنم توانایی فهمیدن و فهماندن آن را دارد. من آغاز از رویدادها یا خبرهای روزانه و گذر از آن به دانش پایه و رسیدن به دانش روز با زبانی همه فهم را بیشتر می‌پسندم. چون کنجکاوی آغاز جستجوی دانشورانه است. و آنچه روزانه در پیرامون ما بویژه در خبرها می‌گذرد کنجکاوی آور است. پس می‌تواند کنجکاوی منجوق را هم برانگیخته و آغازی برای کوشش دانشورانه او نیز باشد. حتی واژه‌ها را هم بگونه‌ای توصیح دهد که گویی با بیسوادانی گفتگو می‌کند که بایستی همه چیز را بدانند. بویژه تاریخچه پدیده‌ای را که سخن از آن می‌رود.
بسیاری چیزها هست که حساسیت منجوق انسان و منجوق شهروند را برانگیزد، مانند همگان. اما فاصله فزاینده میان دانش دانشمندان فیزیک و آگاهی شهروندانی که سواد پایه برای فهم آن را دارند به گمان من بیش از هر چیز بایستی حساسیت منجوق را برانگیزد. چون او توانایی کاستن از آن فاصله را دستکم برای خوانندگان منجوق دارد حتی اگر نتواند آن فاصله را پر کند. خبرهای شادی آور دستاوردهای دانشمندان و کارشناسان فیزیک بایستی نگرانی از افزایش آن فاصله فزاینده و کوشش برای کاستن از آن را نیز دامن بزند. در ذرات بنیادی و گفتگوها در آن باره اما دیگر از فاصله هم گذشته و فسقلی ها نمودی جادویی و فهم نا پذیر پیدا می‌کنند بس که به آن فاصله با شتابی فزاینده افزوده می‌شود.
پشنهاد می‌کنم فرمول ریاضی جز پای تخته و برای کسانی که پشت نیمکت نشسته‌اند به کار گرفته نشود. مگر آنکه ناچاری ویژه‌ای باشد. آن را هم با عکس می‌توان نشان داد و نه با فرمول‌نویسی. برای کسی که فرمول ریاضی را می‌فهمد وبلاگ قانع کننده نخواهد بود. اما حتی برای او هم توضیح ساده و همه فهم فرمول آشنا جذاب خواهد بود. به همان اندازه که زبان ریاضی یگانه و یکی برای همگان است توضیح ساده و فهمیدنی آن اما بیش از هر چیز به زبان و بیان و حتی چگونگی فهم و توانایی درهم آمیزی داستانی توضیح دهنده بستگی دارد.
من خیال نمی‌کنم بایستی منجوق را از پرداختن به مین جوابلی بیر سووال بازداشت. پرسش‌هایی که از جایگاه یک انسان به میان کشیده می‌شود پرسش‌های هزار پاسخ دار است. هر انسانی حق دارد به آن بپردازد و هر انسانی حق دارد در جستجوی پاسخی سازگار با وجدان و توان خویش باشد. به گمان من در آنجا رواداری حرف اول و آخر را می‌زند. یعنی پاسخ ها بسیارند و پاسخ های بسیار رواست که در کنار هم زندگانی انسان‌ها را سازمان و سامان دهند. منجوق هم یکی از آن بسیاران. منجوق اما در پرداختن به دانش زمانه به زبانی همه فهم می‌تواند در جایگاه واقعی خود بنشیند، همان جایگاه اندک شماران روزگار ما که بسیار می‌دانند و خوانندگان منجوق به کوشش شکیبای آنها نیاز دارند تا شاید بتوانند از دانش زمانه خود سر در آورند.
چقدر نوشتم! بسه آقاجان. گفتنی بسیار است، گناه منجوق چیست که باید آن را بخواند و وقتش هم ارزشمندتر از طلاست.
متشکرم
سلام منجوق عزیز.
برای من این پست شما نوید دیگری بود.گرچه گرایشم ذرات بنیادی نیست و تنها چند واحد پاس شده از ذرات می شود چند اصطلاحی که نمی دانم و تنها حفظم اما یک فقر علمی در فیزیک دچار من یا شاید دیگرانی که چون من در داخل کشور قصد پیگیری این علم را دارند شده که موجب می شود فکر یا روش درست اموختن و کسب تجربه علمی در فیزیک حتی اگر در گرایش تخصصیمان هم نباشد ،ارزشمند محسوب شود.البته فکر می کنم برای همه اینطور نباشد.
ببینید این فقری که می گویم یک فقر خاصی است.حالا ما در خیلی از زمینه ها ی علمی فقیر نیستیم.همین اینترنت سبب شده بسادگی به آخرین کتابها اخبار و مقالات دسترسی داشته باشیم که خود ثروتیست.
این فقر در پرداختن نا صحیح به فیزیک است.مطمئنا روش درستی برای اندیشیدن و فرا گرفتن صحیح فیزیک وجود دارد که نتایج صحیح نیز در پی داشته باشد.
البته این از خیلی چیزها ناشی می شود و بنظرم خود دانشجو موظف است که بدنبال روش صحیح فراگرفتن باشد که اگر در این میان استاد با وجدانی کمکی کرد لطف نموده است .
یکی از این دلایل فکر می کنم دور شدن تفکر فیزیکی از ایرانی هاست.روزی بررسی می کردم که این کتابهای که خواندم کدامشان نویسنده ایرانی داشت.و اگر جایی می دیم که مقاله ای از یک هموطن است با دقت افزون آن را تمام می کردم.از ترم یک تا آخرین ترمها که کتاب های آموزشی داخلی نبود و در مطالعات جانبی که انگشت شمارند .خب البته باز هم این طبیعیست.یک قرن است که جهش های عظیم فیزیکی از غرب بوده وباز هم البته که ما باید این کتابها را بخوانیم و علم را از هر کسی بیاموزیم و جای هیچگونه تعصب ناروایی نیست که بگردیم و چند دانشمند ایرانی کشف کنیم و هی از گذشته تعریف کنیم که اینها در اصل مال ما بود فلانی دزدید و بعد چشمانمان را ببندیم و نبینیم که استفاده اش از آن کیست.اما اینجا آدم نمی آموزد چگونه درست فکر فیزیکی فکر کند و از روش صحیح به فیزیک بپردازد.گرچه هیچگاه نمی شود دستور العمل قطعی صادر کرد اما چون دسترسی به دانشمندان سخت است و همفکری یا مشورت با آنان مشکل است حتی نمی شود از تجارب دانشمندان هم استفاده کرد و خیلی از راه های بیهوده را نرفت!اگر فرصتی در جهت تعامل با دانشمندان فیزیک دست دهد آدم می فهمد چقدر عقب است و اشتباهاتش تا چه اندازه ایست ،نه اینکه تا 6 کتا ب راجع به کوانتوم بخوانیم حس کنیم عالم شده ایم و برویم مقاله بنویسیم و به زور بخواهیم چاپش کنیم و بعد با چند مقاله و چند کتاب فرضیه بدهیم که عالم فلان می شود و فلان دانشمند اشتباه کرد.این مسیری که خیلی در داخل رایج شده....!
اشنایی با چگونگی تفکر یک فیزیکدان و چگونگی پرداختنش به فیزیک مشورت و همفکری با او واندیشیدن به روش های حل مسئله اش و حتی طریقه صحیح مقاله نوشتن نیازیست که خیلی کمبودش احساس می شود.
درست گفتید که اخبار در همه جا قابل خواندن است و مطالب آموزشی در هر کتابی هست .اما برداشت شما از این مطالب ،چگونگی فکر کردن فیزیکییتان، روش های آموختن و بکارگیری فیزیک
و دغدغه های علمیتان،مراحل نوشتن مقاله هایتان در هیچ جایی نیست و سرشار از تجاربی است که نتایج بی شمار سودمندی دارد و مناسب محیط وبلاگ هم فکر کنم باشد.
شاید به این بهانه بقیه فیزیکدان های ایرانی در اینگونه تعاملات شرکت کردند و به نسل بعد فکر کردن آموختند.
البته نظرات من راجع به دلایل ناصحیح فراگرفتن فیزیک در ایران شخصی بود و از اینکه بدون تخصص در این زمینه نظر دادم عذر خواهی می کنم و هیچ ادعایی بر صحیح بودن آن ندارم.
ستاره جان
با بخش عمده ای از نظراتتان موافق هستم و سعی می کنم تا حد بضاعت اندک خودم برخی از این نیاز ها را پاسخگو باشم. همچنین سعی می کنم به تدریج کسانی که در داخل در کار آموزش فیزیک در مقاطع گوناگون صاحب نظر هستند وارد تعامل شوم و نتیجه را همین جا گزارش می کنم.
سلام
من یه دانش اموزم فیزیکو دوست دارم.هر روز 2 ساعت تقریبن فیزیک میخونم.همیشه هم یه مسئله ی فیزیک تو ذهنم هس.یه تعداد هم کتابای فیزیک و ریاضی دانشگاهی خوندم .
میخوام فیزیک بخونم و ریاضی( تو دانشگاه) تا یه فیزیکست بشم.
اگه میشه کارایو که تو دانشگاه(ترجیحن دوره ی لیسانس) بگین.کلن منظورم تجربه های خودتون به عنوان دانشجو تو دانشگاه.
خیلی ممنون
متشکرم از توجه و پیگیری شما.حتی اگر نشد در زمینه چگونه آموختن بگویید ،چگونه فکر کردن فیزیکی خودتان برای من لااقل بسیار مهم است.نمی شود فرمولها را در wordنوشت و اینجا copy کرد؟
نخیر ! نمیشود فرمول ها را از ورد ریخت اینجا . بهترین و سریع ترین راه اون سایتی بود که لینکش رو دادم !
راستی خانوم دکتر
این لیست فیزیکست های وبلاگ نویس توی بلاگره. خواستین یک سری بهشون بزنید. 910 تا هستند. به نظرم میشه ازشون الگو گرفت.
http://www.blogger.com/profile-find.g?t=o&q=Physicist
http://anapourna.persianblog.ir/post/229
راستی به نظرم این کامنت ها رو طوری تنظیم کنید که نیازی به تائید نباشه خوب میشه.
حس بدی داره وقتی باید منتظر تائید موند !
محمد عزیز,
ما قبلا در هم وردا آزاد گذاشته بودیم تا بدون تایید همه کس نظر بگذارد اما متاسفانه برخی از ادبیات نامناسبی استفاده کردند که در شان یک وبلاگ علمی نبود. نمی خواهم چنین کسانی محیط اینجا را هم آلوده کنند.
سلام به خانم فرزان
تجربيات شما در جنبه هاي مختلف فيزيك (تححصيلي،آموزشي،المپياد،پروژ‌ه هاي تحقيقاتي،كارهاي گروهي،آزمون هاي تحصيلات تكميلي و...)ونيز توضيحاتي گويا در مورد شاخه هاي مختلف فيزيك(رياضي فيزيك، فيزيك نظري،فيزك كوانتوم و...)مرز آنها و ارتباطشان،
براي تمام طيفها قابل استفاده خواهد بود.
ارسال یک نظر