بیایید یک آزمایش ساده ذهنی انجام دهیم. یک سطل استوانه ای را درنظر بگیرید که بر کف آن چند سوراخ به اندازه سکه پنجاه تومانی ایجاد کرده ایم. حال دو سه ردیف سنگریزه نسبتا درشت
در این سطل می ریزیم و آن گاه چند لایه شن و ماسه بر روی آن اضافه می کنیم. آن گاه به ارتفاع ده سانتی متر آب در سطل می ریزیم. آب کم کم راه خود را باز می کند و از سوراخ ها خارج می شود. زمان خارج شدن آب را ز1بنامیم و آن را یادداشت کنیم. آزمایش را این بار با بیست سانتی متر آب تکرار نماییم.زمان خارج شدن آب ،ز2 ،را دوباره اندازه گیری و یادداشت می کنیم.حدس می زنید ز1وز2
در این سطل می ریزیم و آن گاه چند لایه شن و ماسه بر روی آن اضافه می کنیم. آن گاه به ارتفاع ده سانتی متر آب در سطل می ریزیم. آب کم کم راه خود را باز می کند و از سوراخ ها خارج می شود. زمان خارج شدن آب را ز1بنامیم و آن را یادداشت کنیم. آزمایش را این بار با بیست سانتی متر آب تکرار نماییم.زمان خارج شدن آب ،ز2 ،را دوباره اندازه گیری و یادداشت می کنیم.حدس می زنید ز1وز2
چه رابطه ای با هم دارند؟
ز2 مسلما از ز1 بیشتر خواهد بود اما از دوبرابر ز1 کمتر باید باشد.دلیل آن است که وقتی ارتفاع آب بیشتر است، فشار در کف آب بیشتر خواهد بود و درنتیجه آب با آهنگ سریعتری از منافذ خارج می شود.
این اتفاق در طبیعت هم رخ می دهد. دریاچه ها و سفره های آب زیر زمینی با هم آب رد و بدل می کنند. بسته به آن که دریاچه در سطح بالاتر و یا پایین تری از زمین های اطراف قرار گرفته باشد میزان آبی که دریافت می کند از میزان آبی که به چاه ها ی اطراف سرازیر می کند بیشتر یا کمتر خواهد بود. اگر کف دریاچه از عمق چاه های پیرامون آن بالا تر باشد انتظار داریم دریاچه در پر کردن این چاه ها نقش داشته باشد و اگر سطح دریاچه پایین بیاید چاه های آب زودتر خشک شوند. درنتیجه مردم محل مجبور
می شوند چاه های عمیق تر و عمیق تری حفر کنند. از طرفی حفر چاه هزینه دارد و از طرف دیگر هر چه چاه عمیق تر باشد انرژی بیشتری برای کشیدن آب از آن لازم است. همه اینها موجب می شود که زندگی روستاییان محل دشوارتر شود.
البته آن چه که در طبیعت اتفاق می افتد بسیار پیچیده تر از مدل ساده شده من است. محاسبه تبادل آب بین دریاچه و سفره های آب زیر زمینی از طریق شبیه سازی و... موضوع تحقیقاتی روز است. البته این رشته کار من نیست. ناشناسی پس از این نوشته من اشاره ای به وضعیت چاه های پیرامون دریاچه ارومیه ودشواری زندگی روستاییان محل کرد ومن با خود فکر کردم آیا ارتباطی بین سطح آب دریاچه و چاه ها وجود می تواند داشته باشد یا خیر. بعد این مدل ساده به ذهنم رسید. البته ادعا نمی کنم این مدل ساده من توصیف خوبی از پدیده دریاچه ارومیه ارائه می دهد. کارشناسانی که مطالعه دقیق کرده اند باید پاسخ قطعی را بدهند. اندکی در اینترنت گشتم و دیدم که چنین بررسی هایی در مورد دریاچه های مختلف آمریکا صورت گرفته است. در مورد دریاچه ارومیه مقاله مربوطی نیافتم. اگر شما چنین مقاله ای سراغ دارید لطفا معرفی کنید.
ز2 مسلما از ز1 بیشتر خواهد بود اما از دوبرابر ز1 کمتر باید باشد.دلیل آن است که وقتی ارتفاع آب بیشتر است، فشار در کف آب بیشتر خواهد بود و درنتیجه آب با آهنگ سریعتری از منافذ خارج می شود.
این اتفاق در طبیعت هم رخ می دهد. دریاچه ها و سفره های آب زیر زمینی با هم آب رد و بدل می کنند. بسته به آن که دریاچه در سطح بالاتر و یا پایین تری از زمین های اطراف قرار گرفته باشد میزان آبی که دریافت می کند از میزان آبی که به چاه ها ی اطراف سرازیر می کند بیشتر یا کمتر خواهد بود. اگر کف دریاچه از عمق چاه های پیرامون آن بالا تر باشد انتظار داریم دریاچه در پر کردن این چاه ها نقش داشته باشد و اگر سطح دریاچه پایین بیاید چاه های آب زودتر خشک شوند. درنتیجه مردم محل مجبور
می شوند چاه های عمیق تر و عمیق تری حفر کنند. از طرفی حفر چاه هزینه دارد و از طرف دیگر هر چه چاه عمیق تر باشد انرژی بیشتری برای کشیدن آب از آن لازم است. همه اینها موجب می شود که زندگی روستاییان محل دشوارتر شود.
البته آن چه که در طبیعت اتفاق می افتد بسیار پیچیده تر از مدل ساده شده من است. محاسبه تبادل آب بین دریاچه و سفره های آب زیر زمینی از طریق شبیه سازی و... موضوع تحقیقاتی روز است. البته این رشته کار من نیست. ناشناسی پس از این نوشته من اشاره ای به وضعیت چاه های پیرامون دریاچه ارومیه ودشواری زندگی روستاییان محل کرد ومن با خود فکر کردم آیا ارتباطی بین سطح آب دریاچه و چاه ها وجود می تواند داشته باشد یا خیر. بعد این مدل ساده به ذهنم رسید. البته ادعا نمی کنم این مدل ساده من توصیف خوبی از پدیده دریاچه ارومیه ارائه می دهد. کارشناسانی که مطالعه دقیق کرده اند باید پاسخ قطعی را بدهند. اندکی در اینترنت گشتم و دیدم که چنین بررسی هایی در مورد دریاچه های مختلف آمریکا صورت گرفته است. در مورد دریاچه ارومیه مقاله مربوطی نیافتم. اگر شما چنین مقاله ای سراغ دارید لطفا معرفی کنید.
۲ نظر:
می گم حالا یک عده کامنت می ذارن و می گن عنوان شبیه عنوان فیلم های مافیاییه!
فکر کنم در کارشناسی ارشد عمران فقط یک دانشگاه با گرایش آب های زیرزمینی آن هم بطور نامنظم دانشجو می گیره.در شرایطی که در کشور ما بخش عمده از مصارف از منابع زیرزمینی برداشت می شود و مشکلات زیادی در این حوزه داریم جای تاسف داره.
ارسال یک نظر