در جلسات دفاعی که من به عنوان ممتحن حضور داشتم ، ممتحنین دیگرمی گفتند اگر دانشجوی کارشناسی ارشد مقاله دارد سقف نمره را 20 بگیریم و اگر مقاله ندارد سقف نمره را نوزده و یا نوزده ونیم بگیریم. ظاهرا این عرف در دانشگاه هاست. به نظر من معیار داشتن مقاله برای دفاع برای یک دانشجوی کارشناسی ارشد خیلی معیار خوبی نیست. به نظر من اگر دانشجوی کارشناسی ارشد پایان نامه مروری استخوان داری نوشته باشد و در صد قابل توجهی از آن را به واقع فهمیده باشد بازهم سزاوار نمره ی 20 است و لو این که مقاله نداشته باشد. اما نمی توانم اصرار کنم که معیار موجود در دانشگاه ها، معیار بی اساسی است. برای همین در دانشگاه های مختلف سر این موضوع با بقیه چون و چرا نکرده ام. به هر حال من آنجا میهمان بودم و درست نبود نظرات و سلایق خود را بخواهم تحمیل کنم. شاید حق با آنها باشد و من اشتباه می کنم.
در هر حال این موضوع باعث رواج یک نگرش اشتباه شده است. این تصور پیش آمده که مقالات مروری ای که در مجلاتی مانند physics reprorts ویا reviews of modern physics چاپ شده اند هم در مقابل مقالاتی که مطلب جدید دارند ارزش کمتری دارند. این دیگر یک مسئله ی سلیقه ای نیست. این طرز فکر اشتباه است! کسی که به حدی می رسد که در این مجلات مقاله می نویسد باید در این مبحث چندین مقاله نوشته باشد و به موضوع احاطه داشته باشد. باید در این رشته شناخته شده باشد. نگارش یک مقاله ی مروری با کیفیت و استاندارد بالا بسیار زمان بر است. وقت و انرژی به اندازه ی نگارش چندین مقاله می برد. برای همین تنها کسانی که در موقعیت شغلی خویش تثبیت شده اند دست به این کار می زنند. سیستم دانشگاهی از یک استاد جوان انتشار مقاله در مجلات معتبر می طلبد (چه در دانشگاه های خارج باشد و چه در جایی مثل آی-پی-ام). (در رشته ما سالی 3 تا 5 مقاله تعداد معقولی است. ) اگر استاد جوان شروع به کار روی یک مقاله ی مروری کند وقت زیادی از او گرفته می شود و درنتیجه تعداد مقاله هایش پایین می آید. این در جایی مثل آی-پی-ام که قدر مقاله ی مروری آن چنان که باید شناخته نمی شود بیشتر موضوعیت می یابد. من دوست دارم اکنون مقاله ی مروری بنویسم و در برخی زمینه ها گمان می کنم به پختگی لازم علمی رسیده ام. نوشتن چنین مقاله ای باعث می شود ذهن و اطلاعاتم مرتب شود. اما فعلا به مصلحت نیست اقدام به چنین کاری کنم. نگارش مقاله ی مروری بماند برای زمانی که موقعیت شغلی ام به ثبات لازم رسید.
نا گفته پیداست که نگارش مقالات مروری استخوان دار در مباحث گوناگون در پیشبرد دانش عمومی جامعه ی فیزیک در آن مبحث و در نهایت پیشرفت آن مبحث نقش کلیدی دارند. به همین دلیل مقالات مروری بسیار با ارزش هستند.
۲۱ نظر:
سلام
خانم دکتر طبق شنیده هام برای این که یک دانشجوی کارشناسی ارشد بتونه مقاله ای بنویسه باید تلاش مضاعفی داشته باشه!
خب این نمره دادن میتونه حمایتی از اون تلاش مضاعف باشه!
اما این موضوع بعد دیگه ای هم میتونه داشته باشه که متاسفانه فرد رو در همون مسیر «تولید مقاله به دلایل ناصحیح» میندازه. من فکر نمی کنم توی خوندن ارشد ما خیلی بتونیم مسئله خاصی حل کنیم یا کار خیلی پیشرفته ای انجام بدیم.
شاید وظیفه یک دانشجوی ارشد متصور من، خوندن فیزیک و مرور کارهایی که پیش تر انجام شده تا با تسلط به اندیشه ها و ابزارها بتونه برای دکترا استوار به تحقیق، اندیشه و ایده دادن و حل کردن مسئله بپردازه!
فکر می کنم این کار ما رو خیلی بیشتر جلو میبره تا تاکید بر انتشار یک مقاله!
خوب یه دانشجوی ارشد بعد از یادگرفتن یه سری چیزها و خواندنه یه سری مقالاته مروری و... می تونه یه مسئله کوچیکو تقریبا ساده رو حل کند. یعنی یه جیزه جدید و کوچیک و این بشه یه مقاله. من دانشجوی ارشدم بعد از خواندن یه سری مقالات با راهنمایی استاد راهنمام یه سوالی رو حل کردم و حالا می خواهیم مقاله بنویسیم. به نظر من مقاله باید یه نمره تشویقی داشته باشد.تا دانشجو به سوالاته جدید فکر کنه و یاد بگیره خودش بتونه سوات مطرح کنه و حلش کنه
نوشتن مقاله مروری همون طور که گفتید کار بسیار زمان‌بر و بسیار ارزش‌مندی هست ولی من با این نظرتون موافق نیستم که دانشجوی ارشد مقاله یا پایان‌نامه مروری بنویسه. یکی از کارکردهای مهم پایان‌نامه ارشد آموزش روش صحیح تحقیق علمی هست و به نظر من به همین دلیل بایستی دانشجو یه کار تحقیقی کامل و متنوع انجام بده که مرور هم یکی از بخش‌هاش هست. لااقل این چیزیه که از من دانشجوهام می‌خوام.
در هر صورت اين بار كه من در آي-سي-تي-پي بودم استادان آنجا مي گفتند تصميم گرفته اند وقتي مي بينند دانشجوي كارشناسي ايران مقاله دارد برايش به عنوان امتياز منفي حساب كنند. اين تصميم آنها بر اساس مشاهداتشان بود. بنا به گفته ي آنان دانشجويان كارشناسي ارشد كه مقالات پرشمار دارند از نظر سواد پايه ضعيف تر هستند. مي گفتند استادان راهنما براي آن كه تعداد مقالات خود را بالا ببرند دانشجو را مجبوي مي كنند يك سري كار كه منجر به مقاله مي شود اما منجر به بالا رفتن سواد پايه نمي شود انجام دهد. دانشجو فرصت عميق تر كردن سواد پايه اي خود را نمي يابد. ملاحظه ي آنان اين بود كه در دانشگاه هاي دست دوم اين پديده بيشتر اتفاق مي افتد.
در هر صورت اين ملاحظه و مشاهده آنان بود. من فقط نقل قول كردم.
گمان مي كنم مراكز علمي ديگر در خارج دير يا زود به همين نتيجه خواهند رسيد
البته اين يك مسئله آماري است. هستند كساني كه هم مقاله منتشر مي كنند و هم سواد پايه اي خوبي دارند.
اما من با استادان آي-سي-تي-پي موافقم كه اگر سواد پايه اي يك دانشجوي فوق ليسانس درخشان باشد اما مقاله نداشته باشد نسبت به كسي كه مقاله دارد اما سواد پايه اي استخوان داري ندارد اولويت دارد.
ره و رسم مقاله نويسي رادانشجو به هنگام دوره ي دكتري و پسا دكتري مي آموزد اما ديگر فرصتي نيست كه برگردد و دروس پايه را دوره كند.
به علاوه اگر طرز فكر غلط مقاله آبكي نويسي در ذهن او در دوره فوق ليسانس وارد شده باشد كار استاد راهنماي دوره ي دكتري بسيار دشوار تر مي شود.
اگر دانشجو اهل لجبازي باشد و بخواهد بگويد كه آن چه كه خود بلد است بهترين روش تحقيق است كه ديگر بايد فاتحه را خواند.
مقالات مروري در اين دو جايي كه اسم برديد دعوتي هستند يا مثه بقيه مجلاته؟ يا تركيب خطي از اين دو؟
تركيب خطي از اين دو.
گاهي اوقات ويراستار تشخيص مي دهد كه بهتر است روي موضوعي خاص مقاله ي مروري نوشته شود با افراد مطرح در آن مبحث تماس مي گيرد و سئوال مي كند كه آيا مايل است اين كار را انجام دهد يا نه.
اما در بيشتر مواقع خود نويسندگان به اين تصميم مي رسند و با ويراستار تماس مي كنند و ابراز علاقه مي نمايند كه يك مقاله مروري در مبحثي خاص بنگارند.
بسته به آن كه ويراستار موضوع را جالب و به اندازه ي كافي پخته شده بداند يا نداند و همچنين بر اساس قضاوتي كه از قابليت علمي طرف دارد موافقت و يا مخالفت مي كند.
موضوع هم بايد نسبتا داغ باشد و هم به اندازه كافي روي آن كار شده باشد تا نوشتن مقاله ي مروري توجيه شود.
مقاله مروری چه فرقی با مقالات دیگه داره؟
يكي از مقالات physics reports را نگاه كنيد كه فرق را متوجه شويد. مقاله مروري همان گونه كه اسمش پيداست كارهاي قبلي را مرور مي كند.
همچنين مقاله ي مروري خوب تعميم هايي مي دهد كه در نتايج قبلي منتشر شده موجود نيست.
مقاله مروری یه چیز شبیه تحقیقه صرفا؟اثری از محقق در اون نیست؟
متوجه منظورتان نمي شوم.
کمی روشنتر اینکه در یک مقاله مرروی از روی چی مرور میشه؟مقالات قبلی دیگران؟یا مقالات قبلی شخصی خاص در موضوعی خاص؟
محقق در اون مسئله ای حل نمی کنه؟یا فرضی مطرح نمیشه؟
مقاله مروري خوب مطالب منتشر شده را پوشش مي دهد صرفنظر آن كه خود آنها را نوشته باشد يا ديگري. اگر نويسنده تنها به مقالات خود ارجاع دهد كار نادرستي كرده.
مقاله مروري خوب تنها به مرور نوشته هاي قبلي بسنده نمي كند. پس از چند سال كه مردم روي موضوعي كار مي كنند كلي كار علمي است كه مرور كننده بايد انجام دهد. فرض كنيد پتج سال قبل مقاله اي چاپ شده كه نشان مي دهد اگر يك آزمايش خاص انجام شود از نتايج آن مي توان فلان پارامتر را اندازه گرفت. دو سال پس از انتشار آن مقاله نتايج آزمايش مزبور منتشر مي شود. حال مقاله ي مروري بايد نتايج مقاله ي اولي را با در نظر گرفتن مقاله ي تجربي جديد تر دوباره تحليل كند و نتجه را گزارش كند. گاهي اتفاق مي افتد كه در يك موضوع خاص گروه هاي مختلف اختلاف نظر دارد. مرور كننده بايد بحث ها را منعكس كند و استدلال نمايد كدام يك ودر كدام بخش درست مي گويد. بايد با تلفيق نقاط درست هر كدام از بحث ها به نتيجه ي درست تر برسد و گزارش دهد.
در يك مقاله ي مروري ده ها مورد از اين جنس پيش مي آيد. بررسي هر كدام به اندازه ي يك مقاله ي معمولي زمان مي برد.
گاهي مقالات مختلف نوتاسيون ها و قرار داد هاي مختلفي بر مي گزينند. يكنواخت كردن همه ي آنها و انتخاب نوتاسيون بهينه خود كار دشواري است. به علاوه مقاله ي مروري از لحاظ آموزشي هم بايد قوي باشد. كسي مي تواند مقاله ي مروري خوب بنويسد كه استعداد و تجربه ي معلمي هم داشته باشد.
براي همين است كه مي گويم نوشتن مقاله ي مروري بسيار دشوارتر و زمان بر تر از مقاله ي معمولي است.
خانم دکتر یک سوال!
نوشتن مقاله علمی مروری الزاما درباره مباحث تازه دانش نوشته میشه؟!
گاهی دنبال یک موضوع خاص که می گردم و چیزی پیدا نمی کنم احساس می کنم چقدر خوب بود که میشد درباره این مطلب یک مقاله مروری پیدا می کردم که یک دید کلی و زیر و بم های اصلی مطلب رو به من نشون میداد!
درباره مباحث پایه ای فیزیک هم کمبود مقاله تو فیزیک هست و لاقل من روی سایت های رسمی برای مقاله(sciencedirect،arXiv،ajp) چیزی پیدا نکردم و البته گوگل!
نوشتن برای بخش های پایه فیزیک، مثلا یک رابطه مثل poynting vector، اختلافات بر سر تعابیرش، نحوه حل مشکل میتونه در سطح یک دانشجوی کارشناسی انجام بشه؟!
البته فکر نمی کنم الزامی به چاپ مقاله باشه بیشتر این موضوع برام مهمه که میشه پژوهش رو این گونه تمرین کرد!؟
سلام
خانم دکتر خیلی ممنون که راجع به مقاله مروری توضیح دادین!
اونطور که من از توضیحات شما فهمیدم، فکر کنم اگه کسی بخواد راجع به یک موضوع یا مسئله خاص تحقیق کنه و یا مقاله بنویسه بهتره که بره دنبال مقالات مروری که تو اون زمینه نوشته شدن بگرده و تحقیق یا مقالشو به اونا ارجاع بده، درسته؟
اجازه بدین در پست جداگانه جواب بدم
خوش به حال دانشجو‌هاتون که این قدر به فکرشون هستین. استاد من قرار از اکتبر برای فرصت مطالعاتی ۶ ماه بره؛ از الان واقعا موندم وسط دکترا(اونم دوره ۳ ساله-محض اطلاع ایران نیستم) باید چی کار کنم.شما احیانا راه حالی ندارین؟
It seems you do not have any solution for my problem?
How bad!
من وقتي مي رم خارج از طريق اسكايپ با دانشجوهام در ارتباطم. اونا تكاليفشون انجام مي دهند اسكن مي كنند و براي من مي فرستند و با اسكايپ با هم بحث مي كنيم.
اين راه حل ما بوده كه خوب هم كار كرده.
من يك تابلت پي سي دارم و چيزي را كه بخوام روي تخته بنويسم همون جا مي نويسم و مي فرستم به دانشجوم.
يك كم حوصله مي خواد ولي عمليه.
اما مطمئن نيستم استاد راهنماي شما بخواد قبول كنه كه اين كار را بكنه.
به خصوص اگر مسن باشه با اين تكنولوژي هاي جديد نمي سازه.
ممنون از توجه تون؛ ولی جواب سوال رو از طرف استاد دادین. کاش استادم فارسی بلد بود تا بهش حتا پیشنهاد می‌کردم وبلاگ شما رو بخونه. محال ممکنه استاد من چنین لطفی بکنه، هر چند زیاد هم پیر نیست.
دارم سعی می‌کنم تا اون موقع بشه بخش مهم کار رو به نتیجه رسوند. به فکر یه راه حل دیگه هم هستم؛اگر عملی شد خبرتون می‌کنم.
ارسال یک نظر