باز هم درباره مريدي و مرادي

وقتي يكي ادعا مي كند كه كار مهمي انجام داده يا در حال انجام دادن كار بزرگي است بايد از او پرسيد نتيجه فعاليتش چه بوده. البته چه در كارهاي مربوط به رياضي و علوم تجربي و چه در كارهاي مربوط به علوم انساني، انتظار نتيجه مشهود در زمان كوتاه داشتن بيجاست. به عنوان مثال اگر از من بپرسند تو در فيزيك چه كرده اي مي گويم اين مقاله ها را نوشته ام. اگر بپرسند خوب اين مقالات تو به چه دردي مي خورند من صادقانه مي گويم كه امروز و فردا قرار نيست دردي را دوا كنند. اما بخش كوچكي از حركت عظيم پژوهش در فيزيك انرژي هاي بالاهستند .

(در مورد فايده فيزيك انرژي هاي بالا (1،2،3) چند نوشته داشتم . بعد ها هم در اين باره بيشتر خواهم نوشت.) از موضوع اصلي مورد نظرم دور افتاديم! مي خواستم اين را بگويم وقتي هدف بسيار بزرگ است، مي توان هدف ها و دستاورد هاي مقطعي با زمان بندي كمابيش دقيق تعيين كرد. باز هم در هر مرحله اي مي توان سئوال كرد كه دستاوردهاي فعاليت چه بوده اند. از اين جهت تفاوتي بين ايران و كشورهاي پيشرفته نيست.

آن كساني كه با ادعاهاي گنده گنده عده اي مريد دوروبر خود جمع مي كنند، با سئوال "خوب تا حالا چه كرده اي؟" مشكل دارند. يا در جواب پرخاش مي كنند، يا "خالي مي بندند" ، يا دستاورد هاي ديگران را به اسم خود مي نويسندو يا با جواب هاي گنگ از زير سئوال در مي روند. آنان كه پرطرفدارترند به ارعاب متوسل مي شوندو نوچه هايشان را به جان سئوال كننده مي اندازند. برخي هم مي گويند "چون مردم كشش افكار بلند ما را نداشتند، ما كاري پيش نبرديم."

اين يكي از مشخصات "نيمچه متفكران" و "نيمچه دانشمندان" و "نيمچه هنرمندان" است كه در يك جامعه بسته براي خود برو بيايي راه مي اندازند.

براي آن كه جلوي چنين سوء استفاده هايي گرفته شود بايد به دو سه موضوع توجه ويژه كرد و فرهنگ آن را به درستي جا انداخت:

1) يكي تعريف اهداف و دستاوردهاي مقطعي در يك پروژه بلند مدت است. بايد نتيجه هر دستاورد مكتوب و ثبت شود. بايد به هنگام آغاز يك پروژه اهداف مقطعي آن با زمان بندي كمابيش مشخص اما انعطاف پذير(با plan A, b, c) ارائه شود.

پس از رسيدن به هر هدف مقطعي بايد جشن گرفت و به زحمتكشان آن تبريك گفت. ما خيلي كم در ايران جشن مي گيريم! در آمريكا و اروپا مرتب پس از رسيدن به هر هدف مقطعي جشن مي گيرند تا خستگي از تنشان بيرون آيد. اين گونه نيرو مي گيرند و به اين باور مي رسند كه قدمي برداشته اند. باور شان مي شود همان گونه كه قدمي را با موفقيت برداشته اند مي توانند قدم هاي بعدي را نيز يكي پس از ديگري بردارند.

2) دومين مسئله CREDITدادن و گرفتن و به رسميت شناختن سهم تك تك افراد در پيشبرد پروژه است. اين موضوع چيزي است كه من و شاهين از وقتي كه به ايران بازگشته ايم روي آن تاكيد مي كنيم. به مذاق خيلي ها بحثي كه ما راه انداخته ايم خوش نمي آيد. (همان ها كه بر اين باورند كه "شهند" و " همه آوازه ها از شه بود". آنان كه بر اين باورند كه "شير"ند و چون "شير" در حكايت مولانا همه CREDITها بايد به آنها تعلق گيرد.) اشكالي ندارد! به اين زودي ها قرار نيست اين مفهوم به طور كامل جا بيافتد. خوشبختانه دستاورد ها و موفقيت هاي مقطعي قابل قبولي در راه جا انداختن اين مفهوم تا كنون داشته ايم كه اميد بخش است. اگر به اين بحث علاقه مديد كامنت ها را نيز ببينيد.